सरकारले लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताल बुटबलको अस्पतालको विकास समितिका अध्यक्ष सुर्य बहादुर भट्टराईलाई नियुक्त गरेको छ । स्वास्थ्य क्षेत्रमा बिगत १९ वर्षसम्मको अनुभव भएका भट्टराईसँग स्वास्थ्य क्षेत्र बाहेक यातयात क्षेत्रमा समेत १० वर्षको अनुभव रहेको छ । 

स्पट वक्ताका रुपमा परिचित भटराई लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा आएपछि के छन् नयाँ योजना  अस्पतालको काम सुधार र भावि योजनाका बारे गरेको कुराकानीः

लामो समयदेखि अन्य क्षेत्रमा बिताउनु भएको तपाईंको यात्रा अस्पताल तर्फ कसरी आयो ?  अस्पतालको सुधारमा तपाईंका योजना के के छन् ?
म लामो समयसंम्म स्वास्थ्य क्षेत्रमै संग्लन रहेको छु । विगत १९ वर्ष भयो । चिकित्सक क्षेत्रमा जनशक्ती उत्पादन गर्ने कलेज र १० वर्षसम्म नर्सिड कलेजमा आबद्ध रहेको रहेर काम गरेको छु । त्यसका अलाबा १० वर्षभन्दा बढी यातयात क्षेत्रमा रहेर काम गरे । अरु संघसंगठन धेरैमा आबद्ध रहेको छु । 

मलाई सोच आएको भन्दापनि प्रदेश ५ सरकारले सूर्य बहादुर भट्टराईले काम गर्न सक्छ भन्ने लागेर होला अस्पतालमा विकास समितिको अध्यक्षमा नियुक्त गरेको छ । यो अस्पताल एक व्यक्तिले सुधारको लागि भन्दा पनि प्रदेश सरकारले गौरवको आयोजना बनाएर काम अघि बढाएको छ । त्यसका लागि अस्पतालबाट हामीले काम गर्ने वातावरण बनाउने हो । 

म मात्र नभएर अस्पतालका मेसु लगायका सबै लागेर हामीले यो कामलाई अघि बढाएका छौ । प्रदेश सरकारले १२ सय बेडको १० तले अस्पताल बनाउने वाहिर रहेको जग्गामा व्यवसायिक भवन बनाउने कामको लागि पुर्वाधार तयार गर्ने काममा छौ । त्यसका अलाबा अस्पतालमा पानी एकमात्र रहेको छ । त्यसलाई बढाउनु पर्ने छ । अक्सिजन प्लान्ट थप गर्नुपर्ने छ ।

अस्पतालका कपडा धुने समस्या निकै ठुलो छ । अस्पताल जस्तो संवेदनशिल क्षेत्रका कपडा तिनाउ खोलमा धुदा सफा होला की नाई यो निकै समस्या भएको छ । यसलाई तत्काल यहि धुने व्यवस्था मिलाउने काम गर्नु छ । अरुत अस्पतालमा भैरहेको सेवालाई चुस्त दुरुस्त बनाउने काम हो हामी लागि रहेका छौ ।

अस्पतालको अध्यक्षको जिम्मेवारी सम्हालि सकेपछि कस्तो पाउनुभयो अन्य क्षेत्र र यो क्षेत्रमा कत्तिको फरक छ ?
मैले फरक पाईन् । बिगत लामो समयसम्म स्वास्थ्य क्षेत्रसँग सम्बन्धीत रहेको छु । बरु अस्पतालमा आउँदा केहि थाहा नभएको अध्यक्ष जस्तो नभएकोले चिकित्सक नर्स तथा स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई सहज भएको अनुभव गरे । मेडिकल भाषा बुझ्ने भएकोले अरु अध्यक्षलाई जस्तो मेडिकल भाषा बुझ्न समस्या भएन । 

फरक केहि छैन । सबैका आफ्ना आफना निती नियिम हुन्छन् त्यहि अनुसार काम भैरहेको छ । जिम्मेवारी पाएपछि अस्पताल सुधारको लागी थप जिम्मेवारी बढेको छ । आवश्यक स्रोत साधन प्रयोग गरेर लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताललाई  ५ नम्बर प्रदेशमा भएको अस्पतालबाट अरु प्रदेशकाले सिक्ने खालको बनाउने प्रयन्तमा लागेको छु ।

यी विभिन्न योजनामध्ये तत्काल गर्नुपर्ने र तपाईंको प्राथमिकतामा परेका विषयहरु कुन.कुन हुन् ?
तत्काल आवश्यक के छन् तिनलाई प्राथामिकतमा राखेर कामको सुरुवता गरेका छौ । पहिलो आवश्क्ता भनेकोे अस्पतालमा चौबिसै घन्टा सेवा दिने स्वास्थ्यकर्मी बस्ने आवास क्षेत्र आवश्यक छ । ५० जना नर्स र ५० जना चिकित्सक बस्ने ठाउँ तत्काल आवश्यक रहेकोले त्यसलाई प्राथामिकतामा राखेर काम अघि बढाएका छु । 

प्रदेश ५ सरकार सामाजीक विकास मन्त्रालयको गत वर्षको बजेबाट कर्मचारी आवास बनाउने काम भएकोले त्यसलाई यो छिटो छरितो बनाउन अध्यक्ष मेसु हामी सबै लागेका छौ । अर्काे भने दुई ठुला भवन बनाउने भएकोले सबैको ध्यान त्यहि छ । त्सैले पुर्वाधार निर्धारणमा लागेका छौ ।

अन्य क्षेत्रका कर्मचारीको तुलनामा यहाँका कर्मचारीसँग काम गर्न कत्तिको सहज हुने रहेछ ?
अरुक्षेत्रमा भन्दा झन् सहज भएको छ । किनभने आफ्नो काम के हो पहिले नै तय भएको हुँदो रहेछ । अस्पताल आएपछि बस्ने गफगाफ गर्ने भन्दा पनि डियुटीमा जाने व्यवस्था हँुदो रहेछ । काम गर नगर भन्ने अवस्था केहि छैन ।

धेरै सहज पाए खुशी लाग्यो । तर, प्राविधिक क्षेत्रमा भन्दा अप्राविधिक क्षेत्रमा केहि काम गर्न नखोज्ने, आउने हाजीर गर्ने, काम नगरि खाने मानसिकता भएका केहि रहेछन् । त्यो मानसिकता भएकालाई  काममा लगाउने प्रयास गर्ने छु । अहिलेसम्म उनीहरुको काम हेरेको छु सुधारकोे मौका दिएको छु । अबपनि पहिलेको जस्तो अवस्था भए सामाजीक मन्त्रालयको समन्यमा के हुन्छ त्यहि गर्ने गरि काम अघि बढाउँछु ।

अस्पतालमा आवश्यक्ता अनुसार स्टाफ नर्सदेखि अन्य कर्मचारी छैनन् । नयाँ उपकरण पनि छैन, यसलाई कसरी व्यवस्थापन गर्नुहुन्छ ?
त्यो त अस्पतालको कमजोरी हो । आवश्यक दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी पठाईदिन माग सरकारसँग गर्नेछु । काम नै रोकिने अवस्था भएपछि सरकारले पनि केहि कर्मचारी पठाईदेला । नभएपनि केहि व्यवस्था गर्न भनेर निर्देशन देला त्यहि अनुसार हामी अघि बढ्छौ ।

उपकरण पनि आवश्यक अनुसार सरकासँग माग गर्नेर्छौं । हामीलाई उपकरण कम छन् बिरामीको चाप छ  प्रदेश सरकारको ध्यान लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा पुगेको छ । 

पक्कैपनि हामी उपकरण अभावमा समस्या नहोला सामाजीक विकास मन्त्री, मुख्यमन्त्रीलाई अस्पतालको अवस्थाबारे जानकार हुनुन्छ । हामीपनि बेलाबेलामा अस्पतालबारे जानकारी गराउछौ । आवश्यक सहयोग सल्लाहको लागी अनुरोध गर्दछौ ।

अस्पतालमा प्यारामेडिक्स बढुवा भएर छैंठौ भएपछि कुनै विभागको इन्र्चाज पाउने अनि नर्सिङले नपाउने यो नियमलाई परिवर्तन हुन्छ कि पुरानै अवस्थामा रहन्छ । ५० वर्षभन्दा माथिका नर्सिङ अधिकृत खोपको बक्स बोकेर हिड्छन ? 
स्वास्थ्यको नीति नियम धेरै परिवर्तन गर्नु पर्ने देखिन्छ समयको मागसँगै यो पनि परिवर्तन होला राज्यले उहाँहरुलाई जिम्मेवारीनदिएपनि सम्मान दिनुपर्ने हो त्यो भएको देखिँदैन । हामीले लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा  उहाँहरुको ज्ञान सिपलाई सम्मान गर्दै वरिष्ठलाई एक कुर्सी टेबल राख्ने व्यवस्था मिलाउने हो । यो काम छिट्टै हुन्छ लकडाउनको समस्याले रोकिएको छ ।

अब पुनः सुरु गरेर रोकिएका काम अघि बढाउँछु । सरकारको नीति नियम भित्र रहेर काम गर्ने हो । हामी नीति नियम परिर्वतन गर्ने होईन सरकारको अधिनभित्र रहेर काम गर्ने हो ।

अस्पतालमा सुधार गर्नुपर्ने या सेवा थप्नुपर्ने के के छन् ? अस्पतालमा दैनिक कति बिरामी उपचारका लागि आउँछन ?
अस्पतालमा सुधार गर्नुपर्ने र थप्नु पर्ने ठाउँ धेरै रहेका छन् । अहिले यस क्षेत्रको सरकारी अस्पतालमा एक मात्र यो डायालासिस सेवा रहेको छ यो निकै कम छ । हामीले यसलाई २० वटा बेडको बनाउने तयारीमा लागेका छौ । त्यस्तै आईसीयू क्याबिन कम छन् त्यो पनि थप गर्नु पर्ने भएको छ । 

अस्पतालमा एनआईसीयू, सीसीयू लगायतका केहि नयाँ सेवा पनि थप गर्ने तयारीमा रहेका छौं । दैनिक ७ सयदेखि १ एक हजारसम्म आउँछन् । हामीले थप सेवा दिँदै गयो भने १५ सय पुग्ने अवस्था रहेको छ ।

हामीले अरु नयाँ काम पनि सुरु गर्ने तयारीमा रहेका छौ । अस्पतामा जेष्ठ नागरिक, वृद्ध, अपाङ्ग जस्ता बिरामी भएर आएर बस्ने क्याबिनको अभाव छ । उनीहरुका लागी सबै व्यवस्था छुट्टै गर्ने तयारी गरेका छौ । अस्पतालको गेटबाट भित्रसम्म अपाङ्ग मैत्री सडक बनाउँदै छौ । नभएका सेवा थप गर्ने भएका कारणले विशिष्टिकृत गर्ने र सहज सर्बसुलभ तरिकाले सेवा दिने वातावरण मिलाउँदै छौ । 

यी सब योजना बनाईरहँदा चुनौतीहरु के के देख्नुहुन्छ ? तपाईंले व्यवस्थापन जिम्मा लिएपछि अस्पतालको सेवा प्रवाहमा के परिवर्तन आएको छ ?
चुनौती नभएका ठाउमा अवसर कहाँ हुन्छन् । पक्कैपनि अवसर र चुनौती दुबै रहेका छन् । मैले चुनौतीलाई अवसरको रुपमा दिएर काम अघि बढाउने तयारीमा छु । अस्पतालमा अप्रेशन हुन्छ । अप्रेशनलाई पुनः अप्रेशन गरेर अस्पतालाई अहिलेसम्म रहेका सानातिना मसिना चोटपटकलाई निको बनाउने तरिकाले अघि बढने तयारीमा छु सबैको सहयोगको आवश्यकता रहेको छ । 

अध्यक्ष नियुक्ति भएपछि केहि सुधारका काम सुरु गर्नु भयो ? 
पक्कैपनि सुरु गरेका छन् । म अध्यक्ष नियुक्ति भएर आएपछि अस्पतालमा कोरोना महामारी भएको अवस्थामा कोरोना अस्थायी अस्पताल आईसीयू सहितको बनाईयो । ओपिडि कक्षलाई खुल्ला बनाईएको छ । ईर्मेजेन्सीलाई सानो थियो ठुलो बनाईयो सुविधा सम्पन्न भएको छ । 

पोष्टवार्ड,  फिबर क्लिनिक सर्जिकल वडा लगायका केहि काम भएका छन् । म विश्वस्त छु । हामीले गर्ने सकारात्क काममा सहयोग र नराम्रो काममा विरोधको अपेक्षा गरेको छु । सबैको सहयोगबाट अस्पतालको रुप परिवर्तन गर्न सकिन्छ भन्ने आशा गरेको छु ।  

लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालको हरेक क्षेत्रलाई सुधार गर्दै, गुनासोलाई सम्बोधन गर्दै नमूना अस्पतालको रुपमा विकास गर्नेछु ।

Hamro Doctor