नेपालमा यस वर्षको मनसुन प्रवेश गरिसकेको छ । मनसुनका कारण नेपालका अधिकांश क्षेत्रमा पानी परिरहँदा सबै सचेत हुनु आवश्यक छ । 

मनसुनमा बालबालिकाको स्वास्थ्य बारे सचेत नभए यो मौसममा विभिन्न संक्रमण हुनेगर्छ । पानीका कारण हुने  झाडापखाला, टाइफाइट, जन्डिस, भाइरल ज्वरो, निमोनिया जस्ता संक्रमणले यो मौसममा बालबालिकालाई सहजै संक्रमण गर्छ ।

साथै, रुघाखोकी श्वासप्रश्वास सम्बन्धी समस्याले पनि यो मौसममा धेरै बालबालिकालाई दुःख दिइरहेको हुन्छ । बालरोग विशेषज्ञ डा. आन्या शर्माले यस्तो मौसममा बालबालिकालाई कसरी सुरक्षित राख्ने भनेर केही सुझाव दिएकी छन् । जानौं डा. शर्माका सुझावहरू :—

• झाडा पखाला 
• निरन्तर हुने वर्षाले हामी खानेपानीमा विभिन्न फोहोरहरू मिसिन सक्छन् । जसमा झाडापखालाका जिवाणु पनि हुनसक्छ । त्यस्तो पानी बालबालिकाले खाएमा उनीहरू संक्रमित हुन्छन् । निम्न लक्षण देखिए झाडापखाला भएको हुनसक्छ । 
• पातलो दिसा गर्ने ।
• वान्ता हुने ।
• शरीरमा पानीको मात्रा कमी हुने ।

टाइफाइटका लक्षण:

• उज्च ज्वरो हुने ।
• दुई तीन दिनसम्म ज्वरो आउँदा पनि अरु केहि लक्षण नदेखिने ।
• निरन्तर पखाला लाग्ने ।
• कसैकसैलाई पेट दुख्ने ।
• कसैलाई वान्ता हुने ।

जन्डिसका लक्षण:

• जीउ आलश्य हुने ।
• खान मन नलाग्ने ।
• वाक वाक लाग्ने । 
• अलिदिनपछिआँखामापहेलो देखिने ।
• पिसाब पेहेँलो आउने ।

रोकथामका उपाय :

• घर र वरपरको सरसफाईमा ध्यान दिने । 
• बालबालिकालाई पनि सफा राख्ने ।
• पानी उमालेर वा निर्मलीकरण गरेर मात्रै खाने ।
• बाहिरको खाने कुरा नखाने ।
• बासी खाना नखाने ।
• सफा खाना मात्रै खाने ।
• खाना खानु अगाडि बच्चालाई राम्रोसँग हात धुन लगाउने । 
• झाडापखाला भएमा जीवनजल खान दिने ।
• प्रशस्त पानी खान दिने, जसले शरीरमा पानीको मात्रा पुरा गर्छ । 
• यति गर्दा पनि कम भएन भने तुरुन्त अस्पताल लैजाने । 

उपचार:

• झाडापखाला लागेमा जीवनजल खुवाउने  ।
• के कारणले झाडापखाला भएको हो सो अनुसार उपचार गर्नुपर्छ ।
• झडापखालासहित इन्फेक्सन छ भने एन्टिबायोटिक दिनुपर्ने हुन्छ ।

सुझाव :

• यो मौसममा स्वास्थ्य र सरसफाई सम्बन्धी साधारण कुरामा पनि अविभावकले ध्यान दिनुपर्छ । 
• कहिलेकहि रुघाखोकी, झाडापखालाले जटिल रुप पनि लिने हुनाले सधै सचेत रहने । 
• वर्षातको पानीमा धेरै प्रकारका किटाणु हुने भएकाले बालबालिकालाई उमालेको पानी मात्रै प्रयोग गर्न दिने ।  

Hamro Doctor