छाला कडा हुने बाथ ‘स्कलेरोडर्मा’: यस्ता छन् जटिलताहरु
महिलामा हुन्छ बढी
स्क्लेरोडर्मा (Scleroderma) छाला कडा हुने एक प्रकारको बाथ रोग हो । जसलाई छालाको बाथ पनि भनिन्छ । योे बाथ दुई प्रकारका हुन्छन्, (Localized र Diffuse) यस्तो बाथले छालासंगै शरीरका भित्री अंङ्गहरु मुटु, फोक्सो, खानाको नलीमा असर पर्नसक्छ ।
लक्षण
छाला (औंला तथा हाथ, खुट्टाका) सुन्निने र बिस्तारै कडा हुँदै जाने ।
चिसोमा औंलाको रंङ्ग परिवर्तन भएर सेतो, निलो हुने ।
छाला बाक्लो र कडा हुने कारणले मुठ्ठी पार्न गाह्रो हुने ।
खाना निल्न गाह्रो हुदै जाने, अमिलो पानी आउने ।
जोर्नीहरु दुख्ने, सुन्निने, अरठ्ठो हुने ।
फोक्सोमा जाली पर्नाले दम बड्ने, सास फेर्न गाह्रो हुने ।
मांशपेशी कमजोर हुँदै जाने ।
छाती दुख्ने, मुटु ढुकढुक हुने ।
यस्ता छन् जटिलताहरु
छाला कडा र साह्रो भएर औलाहरु सुक्दै जाने,
मुख सानो हुदै जाने (मुख खोल्न गाह्रो हुने),
जोर्नी चलाउन गाह्रो हुने,
फोक्सोमा जाली पर्ने
औलाका टुप्पामा घाउ हुने र मरेर जाने,
छाला र फोक्सोको सम्भावना बढ्ने
मुटुमा असर पार्ने
मृगौलामा असर पार्ने
खानाको नलीमा असर पार्ने
कसलाई हुन्छ बढी ?
महिलामा बढी देखिन्छ (३ देखि ७ गुणा बढी)
३५ देखि ५० वर्षको उमेरमा सुरु हुन्छ
सानो उमेरमा कम देखिन्छ
हरेक १ लाखमा ६ जनालाई हुन सक्छ
के गर्ने के नगर्ने ?
छालालाई नरम राख्न moisturizer/cream को प्रयोग गर्ने ।
जोर्नीको वरिपरि घाउ हुने सम्भावना हुँदा घाउ हुन नदिने ।
चिसोबाट बच्ने ।
औंलाहरु र शरीरलाई न्यानो राख्ने ।
कडा किसिमको सरफ र साबुनको प्रयोग नगर्ने, घरको काम गर्दा पञ्जाको प्रयोग गर्ने ।
औंलाका टुप्पामा घाउ आउँदा तुरुन्त उपचार गर्ने ।
नियमित व्यायम गर्ने ।
कस्ता खानापानमा ध्यान दिने
मद्यपान तथा धुम्रपानको प्रयोग नगर्ने
चिया, कफि, चिल्लो र मसलाहरु कम खाने
खाना ठिक्क मात्रामा खाने र खाएको ३ घण्टासम्म खाटमा नपल्टिने
वजनलाई ध्यानमा राख्ने
उपचार
यस बाथको उपचार लक्षण र कुन अंगमा असर भएको छ सोही अनुसार उपचार फरक–फरक हुन्छ ।
खाने कुरामा ध्यान दिने
व्यायाम सँगै औषधिको जरुरत
स्वास्थ जीवनशैली अपनाउने
भित्रि अंङ्गहरु फोक्सो, मुटु, मिगौलामा असर गरेको अवस्थामा उपचार जटील हुनसक्ने हुँदा समयमै चिकित्सकसँग सल्लाह लिने