डा.अनिलमुर्ति ओमको सुझावः यसरी मनाऔं दशैं
हिन्दुहरुको महान पर्व बडा दशैंको आज अष्टमी । माता दुर्गालाई आज बलि दिने र आजैबाट खानपान सुरु हुने दिनको रुपमा प्रचलित छ । विशेषगरी खानपानकै लागि पनि प्रसिद्ध मानिने दशैंको बेला तपाईं बडा दशैंको शुभकामना आदान प्रदान गर्नमा व्यस्त हुनुहुन्छ । दशैंको बेला एकअर्काको समृद्धि र सुस्वास्थ्यको कामना व्यक्त गर्दै रमाइलो गर्ने भन्दै चुरोट, मासु र रक्शीको सेवन गरिरहनुभएको छ होला । जसले सुस्वास्थ्य होइन खराब स्वास्थ्य बनाउने काम गरिरहेको छ ।
दशैंलाई रमाइलोको लागि भन्दा पनि नराम्रो बानीलाई त्याग्ने नयाँ काम शुरु गर्ने उदेश्यका साथ मनाउनु राम्रो हुन्छ ।
यदि कसैको चुरोट, मासु र रक्शी सेवन गर्ने बानी छ भने नयाँबर्षको अवसरमा यसलाई छोड्ने प्रतिबद्धता गर्नु नै उचित हुन्छ । खाने बानी छोड्न नसक्ने भन्दै कोही यसलाई आफ्नो बाध्यता ठान्छन्, जुन बिलकुल गलत हो । खानको लागि अनेक बहाना गर्नु भनेको उसले आफ्नो स्वास्थ्यलाई नै ढाँटिरहेको हुन्छ ।
सामान्यतः बिरामी नभइकन स्वास्थ्यलाई ध्यान दिने हाम्रो बानी छैन् । स्वास्थ्य बिग्रेर जटिल अवस्थामा पुगेपछि मात्रै पश्चाताप गर्नु बेकार हो । आर्थिक र पेशागत ब्यस्तता देखाउँदै प्रायः स्वास्थ्यलाई प्राथमिकता राख्न नसकेको बताउँछन् । आफ्नो स्वास्थ्यको सबैभन्दा जिम्मेवार व्यक्ति स्वयम हो ।
कोही पोषणयुक्त खानाको लागि पैसा नभएको बहाना गर्छन् त कोही व्यापार वा रोजगारीका कारण नियमित व्यायाम गर्ने समय नभएको बताउँछन् ।
दशैंको महाअष्टमीको दिन मुटुरोग विशेषज्ञ डा. ओममुर्ति अनिल स्वास्थ्यलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने भन्दै निम्न सुझाव दिन्छन् ।
नियमित ब्यायाम
अल्छि जीवनशैलीका कारण अहिले नसर्ने रोगको बिगबिगी छ । २० देखि ६० बर्ष उमेर समुहका व्यक्तिलाई नसर्ने रोग लाग्ने गरेको तथ्यांक छ । २४ घण्टामा एकघण्टा समय पनि आफ्नो स्वास्थ्यको लागि छुट्याउन सक्नुपर्छ । दैनिक आधाघण्टादेखि एकघण्टा नियमित व्यायाम गर्दा शरीर तन्दुरुस्त र स्वस्थ रहन्छ ।
खानपिनमा ध्यान दिने
चाडबाडका अवसरमा प्रायःको बाहिर रेष्टुरेन्ट गएर खाने बानी हुन्छ । रेष्टुरेन्टले सकेसम्म सस्तो दरमा खानेकुरा बनाउने गर्छन् । जुन स्वास्थ्यको लागि हानीकारक हुन्छ । रेष्टुरेन्टमा बढी तारेको वा डढेको खानेकुरा, जंकफुड र फास्टफुडले स्वास्थ्यमा हानी गर्छ । सकेसम्म रेसायुक्त तरकारी खाने बानी गर्नुपर्छ ।
चुरोट, रक्सी नखाने
अत्याधिक चुरोट र रक्शी पिउने मानिसमा हृदयघातको खतरा बढी हुन्छ । त्यसैले समयमै यसबाट जोगिन सकेन भने हृदयघात र क्यान्सरको जोखिम उच्च हुने गर्छ ।
तनाव नलिने
हरेक कुरामा असन्तुष्ट बढ्दै जानु र बढी तनाव लिने बानीका कारण स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पर्छ । सकारात्मक कुराभन्दा बढी नकारात्मक कुरा सोचिरहने र ससानो कुरामा अनावश्यक चिन्ता लिने बानीले शरीरमा विभिन्न समस्या आउँछ ।
अरुको यस्तो प्रगति भइसक्यो आफ्नो भने केही छैन् भन्दै आफूलाई कमजोर सोच्ने बानीले जीवनमा तनाव बढाउँछ । बढी तनावका कारण अनिद्राको समस्या हुँदा शरीरलाई हानी गर्छ ।
मनलाई शान्त बनाउन समय समयमा ध्यानभावनाको पनि ठूलो महत्व हुन्छ । हाँस्ने बानीले पनि शरीर स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ ।
